Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej

Podstawa prawna

• Ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych (Dz.U. z 2019 poz.2133)

• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2001 r. w sprawie dodatków mieszkaniowych (Dz.U. z 2001 r.Nr 156, poz.1817 z późn.zm.).

• Ustawa w art. 2 wymienia osoby uprawnione do otrzymania dodatku mieszkaniowego.

• Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 26 kwietnia 2013 r. w sprawie sposobu przeprowadzania wywiadu środowiskowego, wzoru kwestionariusza wywiadu oraz oświadczenia o stanie majątkowym wnioskodawcy i innych członków gospodarstwa domowego, a także wzoru legitymacji pracownika upoważnionego do przeprowadzenia wywiadu.

Kto jest uprawniony do otrzymania świadczenia

O dodatek mieszkaniowy mogą ubiegać się osoby, które spełniają jednocześnie trzy kryteria:

• posiadają tytuł prawny do lokalu,
• spełniają kryterium dochodowe,
• spełniają kryterium metrażowe.

Dodatek mieszkaniowy przysługuje:

• najemcom oraz podnajemcom lokali mieszkalnych,
• osobom mieszkającym w lokalach mieszkalnych, do których przysługuje im spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego,
• osobom mieszkającym w lokalach mieszkalnych znajdujących się w budynkach stanowiących ich własność i właścicielom samodzielnych lokali mieszkalnych,
• innym osobom mającym tytuł prawny do zajmowanego lokalu i ponoszącym wydatki związane z jego zajmowaniem,
• osobom zajmującym lokal mieszkalny bez tytułu prawnego, oczekującym na przysługujący im lokal zamienny albo najem socjalny lokalu.

Dodatek mieszkaniowy przysługuje jeżeli średni miesięczny dochód na jednego członka gospodarstwa domowego w okresie 3 miesięcy poprzedzających datę złożenia wniosku o przyznanie dodatku mieszkaniowego nie przekracza 175 % kwoty najniższej emerytury w gospodarstwie jednoosobowym i 125 % tej kwoty w gospodarstwie wieloosobowym, obowiązującej w dniu złożenia wniosku.

Za dochód uważa się wszelkie przychody po odliczeniu kosztów ich uzyskania oraz po odliczeniu składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, określonych w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych, chyba że zostały już zaliczone do kosztów uzyskania przychodu.

Dochód z prowadzenia gospodarstwa rolnego ustala się na podstawie powierzchni gruntów w hektarach przeliczeniowych i przeciętnego dochodu z 1 hektara przeliczeniowego, ostatnio ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, na podstawie art.18 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym.

Do dochodu nie wlicza się świadczeń pomocy materialnej dla uczniów, dodatków dla sierot zupełnych, jednorazowych zapomóg z tytułu urodzenia się dziecka, dodatku z tytułu urodzenia dziecka, pomocy w zakresie dożywiania, zasiłków pielęgnacyjnych, zasiłków okresowych z pomocy społecznej, jednorazowych świadczeń pieniężnych i świadczeń w naturze z pomocy społecznej, dodatku mieszkaniowego, dodatku energetycznego, zapomogi pieniężnej, o której mowa w przepisach o zapomodze pieniężnej dla niektórych emerytów, rencistów i osób pobierających świadczenie przedemerytalne albo zasiłek przedemerytalny w 2007 r., świadczenia pieniężnego i pomocy pieniężnej, o których mowa w przepisach ustawy z dnia 20 marca 2015 r. o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych, świadczenia wychowawczego, o którym mowa w ustawie z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, dodatku wychowawczego, o którym mowa w ustawie z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, dopłaty do czynszu, o której mowa w ustawie z dnia 20 lipca 2018 r. o pomocy państwa w ponoszeniu wydatków mieszkaniowych w pierwszych latach najmu mieszkania oraz świadczenia pieniężnego przyznawanego na podstawie art.9 ustawy z dnia 22 listopada 2018 r. o grobach weteranów walk o wolność i niepodległość Polski.

Powierzchnia zajmowanego lokalu

Normatywna powierzchnia użytkowa lokalu mieszkalnego lub budynku mieszkalnego, w którym znajduje się tylko jeden lokal mieszkalny (dom jednorodzinny) w przeliczeniu na liczbę członków gospodarstwa domowego nie może przekraczać:

• dla 1 osoby 35 m²
• dla 2 osób 40 m²
• dla 3 osób 45 m²
• dla 4 osób 55 m²
• dla 5 osób 65 m²
• dla 6 osób 70 m²
• a w razie zamieszkiwania w lokalu mieszkalnym większej liczby osób dla każdej kolejnej osoby zwiększa się normatywną powierzchnię tego lokalu o 5 m^2.

Ustawa dopuszcza ustępstwa. Dodatek mieszkaniowy przysługuje, także w sytuacji gdy powierzchnia użytkowa lokalu mieszkalnego przekracza normatywną powierzchnię lokalu, ale nie więcej niż o:

1) 30% lub

2) 50% pod warunkiem, że udział powierzchni pokoi i kuchni w powierzchni użytkowej tego lokalu nie przekracza 60%.

Oznacza to, że odpowiednio do liczby osób w rodzinie (gospodarstwie domowym) powierzchnia lokalu nie może być większa od:

1) przy doliczonych, dopuszczonych ustawą (art.5 ust.5) i wymienionych powyżej ustępstwach, powierzchnia normatywna nie może przekroczyć:

• + 30%

• dla 1 osoby 45,5 m²
• dla 2 osób 52,0 m²
• dla 3 osób 58,5 m²
• dla 4 osób 71,5 m²
• dla 5 osób 84,5 m ²
• dla 6 osób 91,0 m²

• + 50% – udział pokoi i kuchni nie przekracza 60% lokalu

• dla 1osoby 52,5 m²
• dla 2 osób 60,0 m²
• dla 3 osób 67,5 m²
• dla 4 osób 82,5 m²
• dla 5 osób 97,5 m²
• dla 6 osób 105,0 m².

Jeśli w lokalu mieszka osoba niepełnosprawna poruszająca się na wózku, lub jeżeli niepełnosprawność wymaga zamieszkania w odrębnym pokoju, wówczas wielkość powierzchni normatywnej zwiększa się o 15 m², przy spełnieniu określonych ustawowo warunków.

Wydatkami poniesionymi przez osobę ubiegającą się o dodatek mieszkaniowy są świadczenia okresowe ponoszone przez gospodarstwo domowe w związku z zajmowaniem lokalu mieszkalnego.

Wydatkami są:

• czynsz,
• opłaty związane z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na lokale mieszkalne w spółdzielni mieszkaniowej,
• zaliczki na koszty zarządu nieruchomością wspólną,
• odszkodowanie za zajmowanie lokalu bez tytułu prawnego,
• inne opłaty za używanie lokalu mieszkalnego,
• opłaty za energię cieplną, wodę, odbiór nieczystości stałych i płynnych,
• wydatek stanowiący podstawę obliczania ryczałtu na zakup opału.

Podstawę obliczenia dodatku mieszkaniowego stanowią następujące rodzaje wydatków w gospodarstwach domowych:

• najemców i podnajemców oraz innych osób mających tytuł prawny do użytkowania lokalu (z wyjątkiem wymienionych poniżej) – czynsz albo inne opłaty za używanie lokalu oraz opłaty za energię cieplną, wodę, odbiór nieczystości stałych i płynnych,
• członków spółdzielni mieszkaniowych, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali mieszkalnych, osób, którym przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, niebędących członkami spółdzielni mieszkaniowych, oraz właścicieli lokali mieszkalnych w budynku spółdzielni mieszkaniowych – opłaty za energię cieplną, wodę, odbiór nieczystości stałych i płynnych oraz opłaty związane z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na lokale mieszkalne w spółdzielni mieszkaniowej, z wyłączeniem ubezpieczeń, podatku od nieruchomości i opłat za wieczyste użytkowanie gruntów,
• właścicieli lokali mieszkalnych – opłaty za energię cieplną i wodę dostarczane do lokalu, opłaty za odbiór nieczystości stałych i płynnych oraz zaliczki na koszty zarządu nieruchomością wspólną, z wyłączeniem ubezpieczeń, podatku od nieruchomości i opłaty za wieczyste użytkowanie gruntów,
• osób używających lokali mieszkalnych w budynkach wielorodzinnych stanowiących ich własność oraz właścicieli domów jednorodzinnych opłaty za energię cieplną i wodę dostarczane do lokalu, opłaty za odbiór nieczystości stałych i płynnych,
• zajmujących lokal bez tytułu prawnego i oczekujących na dostarczenie przysługującego im lokalu zamiennego lub socjalnego – odszkodowanie za zajmowanie lokalu bez tytułu prawnego oraz opłaty za energię cieplną, wodę, odbiór nieczystości stałych i płynnych, z wyłączeniem ubezpieczeń, podatku od nieruchomości i opłat za wieczyste użytkowanie gruntów.

Wnioskodawca będący właścicielem domu jednorodzinnego powinien dołączyć do wniosku dokumenty albo oświadczenie potwierdzające powierzchnię użytkową, w tym łączną powierzchnię pokoi i kuchni, oraz wyposażenie techniczne domu.

Jeżeli osoba ubiegająca się o dodatek mieszkaniowy zamieszkuje w lokalu mieszkalnym lub domu nie wchodzącym w skład mieszkaniowego zasobu gminy, do wydatków przyjmowanych dla celów obliczenia dodatku mieszkaniowego zalicza się:

• wydatki, które w wypadku najmu lokalu mieszkalnego byłyby pokrewne w ramach czynszu, lecz wyłącznie do wysokości czynszu, jaki obowiązywałby dla danego lokalu, gdyby lokal ten wchodził w skład zasobu mieszkaniowego gminy,
• opłaty, poza czynszem, które obowiązywałby w zasobie mieszkaniowym gminy, gdyby lokal ten wchodził w skład tego zasobu.

Jeżeli osobie przysługuje dodatek mieszkaniowy, a w jej mieszkaniu nie ma centralnego ogrzewania, lub ciepłej wody, lub gazu przewodowego z zewnętrznego źródła znajdującego się poza lokalem, to wówczas przysługuje jej ryczałt na zakup opału stanowiący część dodatku mieszkaniowego.

Wysokość dodatku mieszkaniowego stanowi różnicę między wydatkami za użytkowanie lokalu, przypadającymi na normatywną powierzchnię użytkową zajmowanego lokalu mieszkalnego, a kwotę stanowiącą wydatki poniesione przez osobę otrzymującą dodatek w wysokości:

• 15% dochodów gospodarstwa domowego – w gospodarstwie jednoosobowym,
• 12% dochodów gospodarstwa domowego – w gospodarstwie 2- 4 osobowym,
• 10% dochodów gospodarstwa domowego – w gospodarstwie 5 – osobowym i większym.

Wyjątkiem jest sytuacja, w której średni miesięczny dochód na osobę w rodzinie jest równy lub wyższy od 150% kwoty najniższej emerytury w gospodarstwie jednoosobowym i 100% tej kwoty w gospodarstwie wieloosobowym, wówczas dla celów obliczenia dodatku przyjmuje się:

• 20% dochodów gospodarstwa domowego – w gospodarstwie jednoosobowym,
• 15% dochodów gospodarstwa domowego – w gospodarstwie 2-4 osobowym,
• 12% dochodów gospodarstwa domowego – w gospodarstwie5- osobowym i większym.

Nie przyznaje się dodatku mieszkaniowego, jeżeli jego wysokość miałby być niż 2% najniższej emerytury w dniu wydania decyzji.

Dokumenty

Aby otrzymać pomoc w formie dodatku mieszkaniowego należy złożyć:

• wniosek o przyznanie dodatku mieszkaniowego,
• deklarację o wysokości dochodów za okres pełnych trzech miesięcy poprzedzających datę złożenia wniosku wraz z zaświadczeniami potwierdzającymi dochody za w/w okres.

Wypłata dodatku mieszkaniowego

Dodatek mieszkaniowy przyznaje się na okres 6 miesięcy, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po dniu złożenia wniosku.

Dodatek wypłaca się w terminie do dnia 10 każdego miesiąca z góry, zarządcy domu lub osobie uprawnionej do pobierania należności za lokal mieszkalny. W tym samym terminie wypłaca się ryczałt.

W przypadku właścicieli domów jednorodzinnych dodatek wypłaca się w całości do rąk wnioskodawcy.

W przypadku stwierdzenia, że osoba, której przyznano dodatek mieszkaniowy, nie opłaca na bieżąco należności za zajmowany lokal mieszkalny, wypłatę dodatku wstrzymuje się w drodze decyzji administracyjnej, do czasu uregulowania należności. Decyzja o przyznaniu dodatku wygasa, jeżeli zaległości nie zostaną uregulowane w ciągu 3 miesięcy od dnia wydania decyzji wstrzymującej.

Jeżeli w wyniku wznowienia postępowania stwierdzono, że dodatek mieszkaniowy przyznano na podstawie nieprawdziwych danych zawartych w deklaracji lub wniosku, osoba otrzymująca dodatek mieszkaniowy jest zobowiązana do zwrotu nienależnie pobranych kwot w podwójnej wysokości. Należności te wraz z odsetkami i kosztami egzekucyjnymi podlegają przymusowemu ściągnięciu w trybie postępowania egzekucyjnego w administracji.

Możliwość odmowy przyznania dodatku mieszkaniowego.

Procedura wymaga przeprowadzenia wywiadu środowiskowego w miejscu zamieszkania wnioskodawcy. Przeprowadzający go upoważniony pracownik może żądać od wnioskodawcy i innych członków gospodarstwa domowego złożenia, pod rygorem odpowiedzialności karnej, oświadczenia o stanie majątkowym, zawierającym w szczególności dane dotyczące posiadanych:

•  ruchomości i nieruchomości,
• zasobów pieniężnych.

Odmowa złożenia oświadczenia stanowi podstawę do wydania decyzji o odmowie przyznania dodatku mieszkaniowego. Istnienie rażącej dysproporcji między faktycznym stanem majątkowym wnioskodawcy, ustalonym w wyniku wywiadu środowiskowego, a dochodami zadeklarowanymi we wniosku również stanowi podstawę do wydania decyzji o odmowie przyznania dodatku mieszkaniowego. Podstawą do odmowy może być też stwierdzenie, że faktyczna liczba osób wspólnie stale zamieszkujących i gospodarujących z wnioskodawcą jest mniejsza niż wykazana w deklaracji o dochodach.